Da li razUMEMO: Srpski jezik i ćirilica u obrazovanju (FELJTON + VIDEO)

Edukacija, promovisanje srpskog jezika i ćirilice kroz obrazovne institucije i podizanje budućih generacija jedan je od vekovnih nasleđenih zadataka i obevaze koja je na svima nama.

Naravno, prosvetni radnici podnose najveći teret, pa je stoga potreban veći broj adekvatno obrazovanih nastavnika i profesora sa, možemo reći, najboljih ustanova tog tima u zemlji.

Evidentan je problem kod angažovanja stručnih lica, pogotovo posle vesti da će država Srbija uvesti srpski jezik kao obavezan predmet na svim fakultetima u zemlji. I to je pravi otez, ali svakako mora se uzeti i otežavajuća okolnost broja kadrova koji izlaze sa na pr. Filološkog fakulteta, gde je godinama unazad prolaznost izuzeno mala i problematična.

Angažovanjem adekvatno obučenih lica u obrazovnim institucijama različitih karaktera dovešće svakako do ekspanzije srpskog jezika, a samim tim i njegovog očuvanja.
Posebno treba pomenuti i katedre za izučavanje srpskog jezika u inostranstvu. Jedna od najuspešnijih nalazi se u Seulu gde godišnje srpski jezik izučava oko 80 novih studenata.

Van granica Srbije, prema procenama, živi više od pet miliona Srba, a svi naši sunarodnici, odnosno njihova deca, mogu da uče maternji jezik u nizu zemalja u kojima žive - od Kanade do Dubaija i Južnoafričke Republike.

Država nastavu na srpskom organizuje u deset zemalja u svetu - Švajcarskoj, Francuskoj, Nemačkoj, Italiji, Grčkoj, Belgiji, Norveškoj, Finskoj, Južnoafričkoj Republici i Kini, u nekim zemljama o tome vode brigu nasa dijaspora i crkva, ali i jedan broj samih država u kojima žive naši ljudi, poput Nemačke, Švedske.

Tako će u Francuskoj od iduće školske godine, kako su preneli mediji, srpski jezik ući u tamošnji školski sistem, što znači da će u redovnim školama za one koji se opredele za njega, kao za izborni predmet, on postati deo obavezne nastave.

Nemačke pokrajine, u čijoj nadležnosti je obrazovanje, nude u svojim školskim programima učenje jezika zemlje porekla dece, pa se tako, među stranim jezicima od kojih je nastava turskog najposećenija, nalazi i srpski.

U najmnogoljudnijoj nemačkoj pokrajini, Severnoj Rajni-Vestfaliji, u kojoj živi oko 18 miliona ljudi i najveći broj stranaca i gde su i brojni Srbi "našli uhlebljenje", srpski jezik se već decenijama izučava u više gradova.

Nastava srpskog se izvodi u 13 osnovnih škola, a prema aktuelnim podacima za prošlu školsku godinu, tu nastavu je u Severnoj Rajni Vestfaliji pohađalo 351 dete - rečeno je Tanjugu u pokrajinskom Ministarstvu prosvete u Diseldorfu i naglašeno da se u toj pokrajini, kao maternji, odnosno, jezik zemlje porekla, izučava 18 jezika - turski, poljski, španski, ruski, grčki, italijanski...

Ukoliko deca sa prelaznim ocenama završe nastavu maternjeg, onda, prema slovu zakona, taj jezik može da bude uračunat kao oficijelni strani jezik, prvi ili drugi, u školama, čak i gimnazijama. Nastavu srpskog jezika po Posebnom programu osnovnog obrazovanja i vaspitanja u inostranstvu koju organizuje Ministarstvo prosvete Srbije imaju mogućnost da pohađaju srpska deca u deset zemalja sveta.

Najviše zainteresovanih, kako navode u Ministarsvu, postoji u Švajcarskoj -1. 507, zatim u Nemačkoj - 1. 172, Francuskoj - 626, a najmanje zainteresovanih za nastavu srpskoj ima u Finskoj - 13 i u Kini - četiri. Za nastavu u ovim zemljama angažovano je 45 nastavnika, i to 24 redovna nastavnika i 21 honorarni.

Ovo je je svakako jedan od ciljeva Odbora za očuvanje srpskog jezika i ćiriličnog pisma. Podsetimoo, osnivači Odbora su Srpska akademija nauka i umetnosti, Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, Matica srpska, Institut za srpski jezik u Beogradu, Filološki fakulteti u Beogradu i Prištini i filozofski fakulteti u Novom Sadu, Nikšiću, Nišu, Istočnom Sarajevu i Banjoj Luci, kao i Univerzitet u Kragujevcu i Srpska književna zadruga. Odbor za standardizaciju je nastao zaključivanjem sporazuma 12. decembra 1997. godine. Administrativne poslove Odbora obavlja Institut za srpski jezik, dok rezultate rada objavljuje Matica srpska ili Institut na svojim javnim glasilima ili zasebnim publikacijama.

Relevantne obrazovne ustanove, profesori sa Filološkog fakulteta, studenti i đaci - njihovi stavovi i mišljenje a zatim i stvarna realna situacija, pokušali su da daju odgovor na ovo pitanje koje vam mi donosimo kroz sledeću epizodu: